„NIS2? Podlegam, mimo że…. nie podlegam” czyli konsekwencje obecności w ważnym łańcuchu dostaw

Dyrektywa NIS2 (Network and Information Systems Directive 2) to zaktualizowana wersja pierwotnej dyrektywy NIS, której celem jest zwiększenie bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w Unii Europejskiej. NIS2 wprowadza wiele nowych wymogów i rozszerza grupę organizacji objętych regulacją. Wcześniejsza wersja dyrektywy koncentrowała się na ochronie krytycznej infrastruktury cyfrowej. Obejmowała sektory takie jak energetyka, bankowość czy transport. Jednak wraz z aktualizacją, zakres regulacji objął nie tylko firmy kluczowe dla działania państw, ale także mniejsze organizacje pełniące istotne role w łańcuchach dostaw i świadczeniu usług cyfrowych.

Celem dyrektywy NIS2 jest stworzenie jednolitego poziomu ochrony cyberbezpieczeństwa na poziomie unijnym. Coraz częściej słyszy się o przypadkach, w których przestępcy atakują nie bezpośrednio dużą organizację, lecz mniejsze, mniej zabezpieczone podmioty, które mają z nią kontakt. Te mniejsze firmy pełnią często funkcje dostawców, partnerów biznesowych czy też podwykonawców i, mimo że same nie stanowią infrastruktury krytycznej, są potencjalnymi kanałami dostępu do niej. Aby zapobiec takim incydentom, NIS2 zobowiązuje podmioty do przeprowadzania analizy ryzyka łańcucha dostaw oraz podjęcie stosownych środków minimalizujących te ryzyka, co w praktyce oznacza, że firmy w łańcuchu dostaw do spełniania będą musiały dostosować się do określonych standardów bezpieczeństwa.

Wielu przedsiębiorców może być przekonanych, że NIS2 ich nie dotyczy, ponieważ nie należą do kluczowych sektorów. Jednak należy zrozumieć, że wymagania NIS2 mogą pośrednio dotyczyć firm, które:
– działają w łańcuchu dostaw kluczowych sektorów – dostawcy technologii, konsultanci IT, firmy transportowe i inne organizacje obsługujące firmy infrastrukturalne mogą być zobligowane do zachowania zgodności z wymogami NIS2.
– świadczą usługi informatyczne – firmy zajmujące się hostingiem, zarządzaniem danymi czy dostarczaniem usług chmurowych często dostarczają swoje rozwiązania sektorom objętym regulacją.
– mają dostęp do danych lub zasobów firm regulowanych przez NIS2 – każdy, kto przechowuje, przetwarza lub posiada dostęp do danych firm objętych regulacją, może być poproszony o dostosowanie się do wymogów NIS2.

Firmy, które znajdują się w krytycznym łańcuchu dostaw, nawet jeśli nie są formalnie objęte dyrektywą, aby utrzymać swoją obecność wśród dostawców usług dla podmiotów regulowanych, będą obligowane przez swoich zleceniodawców do spełnienia wysokich standardów. Typowe wymogi to:
– analiza i zarządzanie ryzykiem – regularna ocena ryzyka związanego z bezpieczeństwem informatycznym i wdrażanie odpowiednich działań zapobiegawczych.
– opracowanie polityk bezpieczeństwa – wdrożenie spójnych polityk dotyczących zarządzania dostępem, ochrony danych i reagowania na incydenty.
– szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa – zapewnienie, że wszyscy pracownicy rozumieją zagrożenia oraz procedury związane z cyberbezpieczeństwem.
– raportowanie incydentów – zgodnie z wymogami, firmy powinny zgłaszać incydenty, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo ich klientów, co często oznacza konieczność spełnienia normy zgodności z dyrektywą NIS2.

Warto zwrócić uwagę na branże, które często znajdują się w łańcuchu dostaw dla krytycznej infrastruktury, mimo że same nią nie są. Przykłady obejmują:
– usługi chmurowe i hostingowe – firmy oferujące infrastrukturę chmurową mogą być kluczowe dla banków, szpitali lub instytucji państwowych. Z tego powodu są zobowiązane do stosowania rygorystycznych zabezpieczeń.
– firmy logistyczne – zajmujące się dostarczaniem sprzętu i oprogramowania do organizacji krytycznych muszą przestrzegać zasad zgodności z NIS2, ponieważ ich działalność wpływa na ciągłość działania klienta.
– dostawcy sprzętu i technologii – organizacje dostarczające np. serwery, systemy monitoringu czy sprzęt komunikacyjny są coraz częściej proszone o certyfikację zgodności z wymaganiami NIS2, aby potwierdzić poziom bezpieczeństwa swoich rozwiązań.

Pomimo że wdrożenie dodatkowych zabezpieczeń i polityk może wydawać się obciążeniem, dostosowanie się do NIS2 może przynieść firmom wymierne korzyści:
– budowanie zaufania – spełnienie wymagań NIS2 buduje zaufanie klientów oraz partnerów biznesowych, co może zwiększyć szanse na nawiązanie współpracy z większymi organizacjami.
– większa odporność na cyberzagrożenia – stosowanie się do standardów NIS2 pomaga organizacji w stworzeniu skuteczniejszych procedur bezpieczeństwa, co w konsekwencji obniża ryzyko cyberataków.
– ułatwiona współpraca międzynarodowa – organizacje spełniające wymagania NIS2 są postrzegane jako bardziej rzetelne i profesjonalne na rynku międzynarodowym, co może otworzyć drogę do nowych kontraktów i projektów.

Przygotowanie firmy na wymogi NIS2 wymaga systematycznego podejścia i wsparcia ze strony ekspertów. Kilka kluczowych kroków:
– audyt bezpieczeństwa – pierwszym krokiem powinien być kompleksowy audyt, który pozwoli na ocenę aktualnego stanu bezpieczeństwa i identyfikację luk.
– szkolenia dla pracowników – inwestowanie w wiedzę personelu jest jednym z najskuteczniejszych sposobów na minimalizację ryzyka.
– wdrożenie polityk i procedur – stworzenie jasnych zasad i wytycznych w zakresie ochrony danych oraz zarządzania incydentami.
– monitorowanie i raportowanie – regularna kontrola systemów oraz procedura raportowania incydentów zgodnie z zasadami NIS2.

Dostosowanie się do NIS2 może wymagać nakładów pracy i zasobów, ale w dłuższej perspektywie podnosi wartość firmy na rynku. Organizacje, które inwestują w cyberbezpieczeństwo, są lepiej przygotowane do zmieniających się regulacji, a także bardziej odporne na przyszłe zagrożenia. Firmy powinny traktować spełnianie wymogów NIS2 jako inwestycję w przyszłość – zapewniając sobie pozycję niezawodnego partnera dla większych organizacji, z którymi współpracują.

NIS2 to regulacja, której celem jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa nie tylko w dużych, krytycznych organizacjach, ale również w całym ekosystemie firm, które z nimi współpracują. W rezultacie, nawet jeśli dana firma nie jest bezpośrednio objęta NIS2, może być zmuszona do dostosowania się do jej wymogów jako część krytycznego łańcucha dostaw. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa według standardów NIS2 to nie tylko obowiązek, ale również sposób na wzmocnienie swojej pozycji na rynku. Organizacje, które spełniają te wymogi, nie tylko minimalizują ryzyko cyberataków, ale również budują zaufanie w oczach partnerów i klientów.

Podsumowując, obecność w ważnym łańcuchu dostaw to nie tylko szansa na rozwój, ale również odpowiedzialność i zobowiązanie do zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Dzięki proaktywnemu podejściu i dostosowaniu do NIS2 firmy mogą wyróżnić się na tle konkurencji i stać się wartościowym partnerem dla kluczowych organizacji.